© Flo Van Deuren
ETERNAL PINA
In 1985 werd Pina Bausch in Rome uitgenodigd om zich door de stad te laten inspireren en er een stuk over te maken. De repetitieperiode die daarop volgde, moet ongeveer als volgt gegaan zijn: Pina en haar dansers liepen bij aankomst verloren en raakten hopeloos verzeild in alle hoeken van de stad.
De ene danser die belandde toen op restaurant, de andere in een jazzbar. De derde was er een die eerst een vlooienmarkt bezocht, daarna de hoeren en tussendoor een puppy kocht. Er was een danser en die boekte een hotel om heel de nacht te luisteren naar wat er in de kamer naast hem werd gezegd. Het ging over de liefde en hij werd er wijzer van. Twee andere verdwaalde dansers, die hielden zielsveel van elkaar, maar zagen dat pas in Rome onder ogen. Er was er nog een en die zat op een bankje in het schijnsel van een straatlantaarn toen verderop een man zijn vrouw beledigde. Die danser ging met de vrouw ervandoor, de vrouw was niet akkoord. De oudste danser, die kreeg in Rome de verwondering, de slappe lach en vogelstront over zich heen. Hun hoedster Pina, die lag ergens in het gras en rookte al haar sigaretten op. Ze viel in slaap onder de zon en mengde haar dromen met het gemurmel van wat picknickkers rondom. Toen ze drie uur en vijftien minuten later wakker werd, vroeg ze aan een van hen een sigaret en ging dan haar dansers zoeken.
Ze vond hen terug in het Teatro Argentino, waar ze haar in geuren en bonte kleuren vertelden wat Rome hen getoond had. Pina mengde hun impressies en maakte er Viktor van, een tijdloze ode aan een eeuwige stad.
Vanavond, eenendertig jaar na de wereldpremière in Wuppertal, stomen Pina’s weesdansers zich opnieuw klaar voor hun Romeinse immersie. Voor Le Sacre du Printemps uit 1975 ruilde Pina’s toenmalige scenograaf Rolf Borzik de traditionele balletvloer al voor een tapijt van turf, maar voor Viktor ging Pina nog een stapje verder. De coulissen liet ze door scenograaf Peter Pabst vervangen door een metershoge wand van aarde. Wanneer bij aanvang twee verloofden dood in deze groeve neervallen, wordt de scène plots een massagraf. Met een post mortem jawoord is de absurde toon van de voorstelling gezet.
Er wordt een glas water over een kus gekapt, een zak water over de planken gesleurd en een menselijke fontein opgevoerd waarin twee mannen hun mani pulite wassen. Als er in de gang van deSingel daarnet geen emmer onder een daklek had gestaan, dan was er geen reden geweest om te twijfelen aan de opzet van de lek op het podium.
De danseres die tien minuten lang als waterspuwer dient, draagt een azuurblauw kleed en een muntstuk op haar tong. Is ze de Trevi fontein misschien? Wierpen twee verloofden er dat muntje in? Wierpen ze het over de verkeerde schouder en stierven ze daarom? Betekent ‘tot de dood ons scheid’ nu ‘tot de eeuwigheid’? Men moet het Bauschiaans theater omarmen zoals het verschijnt, men moet de beeldenstroom over zich heen laten komen. Twee schapen, drie puppy’s, vier kasseien, twee schellen rosbief, dertien fiere figuranten, heel veel hoge hielen, nog meer sigaretten en wel honderd versies van het leven, het zit allemaal in dezelfde voorstelling en het is fantastisch.
Meer dan honderd personages passeren de revue. Er is er één die onherkenbaar heen en weer sloft. Met een kap op de kop en een stok in de hand leidt dit krom figuur uit de onderwereld het slot in goede banen. Wedden dat het Pina is?
Drie uur en vijftien minuten lang loopt bovenop de muur een delver die voortdurend grote kluiten aarde naar beneden werpt, maar Pina, die is onbegraafbaar. Venit, vidit, viktor.
Flo Van Deuren 2017
about the author: Flo
Geweldig gevat!
Wat jammer dat de laatste voorstelling in deSingel aan de gang is terwijl ik dit prachtig verslag lees en ik tuur in de aard(ste)tekening – KLASSE FLO!
Wat jammer dat de laatste voorstelling in deSingel aan de gang is terwijl ik dit prachtig verslag lees en ik tuur in de aard(ste)tekening – KLASSE FLO!
Welwel, na het lezen van je recensie vind ik,
dat ik het niet meer ‘te lang’ moet vinden.